Den Haag en de prehistorie

Met prehistorie wordt de tijd aangeduid dat mensen nog geen geschiedenis schreven. Over deze tijd hebben we geen informatie uit oude boeken of archieven. Er zijn geen beschrijvingen van het dagelijks leven en er is geen informatie over wat er gebeurd is. Over de prehistorie weten we dus niets uit geschreven informatie, maar alleen uit ander onderzoek. Archeologen vinden bijvoorbeeld informatie bij opgravingen.

Ypenburg, de oudste wijk van Den Haag

In de prehistorie kon je zo'n elfduizend jaar geleden misschien over de bodem van de Noordzee naar Engeland lopen. De zee had zich ver naar het noorden teruggetrokken en de Noordzee was lange tijd geen zee meer. Dat veranderde toen op het einde van de laatste IJstijd zoveel ijs smolt, dat de zeespiegel weer steeg. De Noordzee liep vol water dat het tot zover kwam als de (huidige) wijk Ypenburg en vervolgens nog een tiental kilometers verder. Rijswijkse archeologen vonden in 1997 in deze wijk de resten van een grafveld uit circa 3500 voor Christus. In een latere periode schoof de kust weer naar het westen. Dat ging in etappes. De kust bleef soms langere tijd op één plaats liggen en daar ontstond een duin of strandwal. Vervolgens schoof de kust weer verder naar het westen en bleef daar een tijd liggen, zodat een strandwal of duin ontstond. Zo'n duin of strandwal was voor mensen een geschikte plaats om te wonen. Lager gelegen land overstroomde of was drassig en was niet geschikt om te wonen. Het duin van Ypenburg was zo'n plaats waar mensen konden wonen.

Eerste bewoners van Den Haag: jagers en vissers

Ook op andere plekken in de Haagse regio zijn voorwerpen gevonden die aangeven dat hier toen mensen woonden. Over het leven van de oudste bewoners van de Haagse regio is niet veel bekend. Uit archeologische vondsten blijkt wel dat de mensen zich niet snel ontwikkelden. Men hield zich in leven met jagen en vissen en daar kwam niet snel verbetering in. Als men ergens uitgejaagd was omdat er geen wild meer was, trok men verder. Omdat jagers met hun familie steeds moesten verhuizen, konden ze geen permanente dorpen stichten. Ze woonden in tijdelijke woningen.

Latere bewoners: boeren

Dit veranderde toen mensen leerden om vee te houden en akkers te bebouwen. Deze uitvinding kwam uit het Azië en verspreidde zich heel langzaam over Europa. In onze regio leerden mensen pas laat hoe ze veeteelt en landbouw moesten bedrijven, maar toen ze dit gingen doen hoefden ze niet steeds meer te verhuizen naar een nieuw jachtgebied. Ze konden een vaste nederzetting stichten. Ook over deze meer ontwikkelde mensen weten we nog steeds niet veel. De kennis over deze mensen komt nog steeds voort uit archeologisch onderzoek. Tegen het jaar 0 (het begin van onze jaartelling) werd dat anders. Een deel van ons land werd bezet door de Romeinen. Die hadden geprobeerd Duitsland te veroveren op de Germanen, maar dat was niet gelukt. Ze gaven hun pogingen op en trokken zich terug achter de Rijn. De Rijn van toen was de Oude Rijn, die bij Katwijk in zee uitkwam. Langs de Rijn bouwden de Romeinen een linie met grensforten en bleven hier langere tijd wonen. Het gebied van Den Haag werd Romeins gebied. Omdat de Romeinen konden schrijven, bestaan er uit deze tijd documenten die beschrijven wat de Romeinen hier aantroffen. Romeinse historici en generaals beschreven welke stammen hier woonden, hoe het land er uitzag en hoe de mensen hier leefden. Ook schreven zij over de oorlogen die zij hier voerden.

Vervolg: de Romeinse tijd

Literatuur

• Koot, Hans, Ben van der Have, De Steentijdmensen van Ypenburg. Graven in Rijswijk, Rijswijk 2001.

• Kersing, V.L.C. (red), M.M.A. van Veen, J.A. Waasdorp, Archeologische-geologische kaart van Den Haag, Den Haag 2000.

 

Deze pagina is cookie-vrij.