Geschiedenis van Den Haag
ooievaar

ooievaarkleinerWebsite over de geschiedenis van Den Haag, met nadruk op het centrum.

kopfoto

 

Geschiedenis van Den Haag

Deze website gaat over de geschiedenis van Den Haag, met nadruk op het centrum van de stad. Verschillende pagina's gaan over het ontstaan van Den Haag, over de mensen die er woonden, gebouwen, straten, plekken en wijken en over gebeurtenissen die nogal eens nationale geschiedenis schreven.

 

Deze site wordt op dit moment niet bijgehouden. Na 20 jaar werken aan deze site werd het tijd om even iets anders te doen. Ik ben overgestapt op het maken van film en het helpen bij Haags Verhaal.

 

Vragen stellen over de geschiedenis van Den Haag en over het doen van onderzoek, mag altijd. In de toekomst wil ik informatie geven voor mensen die zelf onderzoek willen doen naar iets uit de geschiedenis van Den Haag. Dat lijkt zo moeilijk, maar met wat tips wordt het misschien wat makkelijker aan te pakken.

 

Een overzicht van de verschillende onderwerpen vindt u bij Inhoud. Meer informatie over deze site vindt u hieronder.

 

 

Voor nieuwe boeken zie Literatuur over Den Haag.

Vandaag/deze week gebeurd in de geschiedenis van Den Haag

 

 

Meer data verzamel ik in de Jaarkalender van Den Haag.

Boekhorststraat

De Boekhorststraat met tram op brug.

(prentbriefkaart Lud Fischer)

Jubilea en bijzondere momenten in de geschiedenis van Den Haag

In 2019

Op 9 april 1944 overleed de zanger Willy Derby.

Op 11 april 1944 vond de luchtaanval op Koninklijke Kunstzaal Kleykamp (Het Witte Huis) plaats, het gebouw tegenover het Vredespaleis.

Op 13 mei 1619 werd op het Binnenhof Johan van Oldenbarnveld onthoofd.

Op 2 augustus 1869 overleed de Haagse ontdekkingsreizigster Alexandrine Tinne.

Op 7 oktober 1919 werd in Den Haag de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën opgericht.

 

De Bierkade

Bierkadet

De Bierkade.

(prentbriefkaart Lud Fischer)

Waarom deze site?

Onze praktijk bevindt zich in het historisch centrum van Den Haag. Oude gebouwen trekken de aandacht en blijken vaak een interessante historie te hebben. Je woon- en werkomgeving wordt leuker als je de achtergronden kent en dat geldt zeker voor het centrum van Den Haag. Deze historische website begon met de geschiedenis van ons praktijkgebouw. Het gebouw was oorspronkelijk de eerste Haagse ambachtsschool. Daarna ontdekte ik dat de Nieuwe Haven vroeger een mooi haventje was en daarvoor gewoon een stuk weiland dat bij een klooster hoorde. Op de kop van de Nieuwe Haven woonde de beroemde componist Mozart, later woonde daar in de buurt een bekend staatsman, een bekende schilder en tegenover de oude Ambachtsschool woonde Blonde Dolly. De geschiedenis van Den Haag is ongelooflijk boeiend. Het fungeerde als 'hoofdstad' van ons land in de Gouden Eeuw, maar ook in andere perioden was Den Haag een belangrijke plaats. Goed beschouwd is het centrum van Den Haag eigenlijk één groot historisch museum van de politieke geschiedenis van ons land.

Buitenhof

Buitenhof in 1935. (bewerkte foto van het Haags Gemeentearchief).

Geschiedenis van het centrum

Onderzoek naar het verleden is minder gemakkelijk dan het lijkt, want je schrijft over gebeurtenissen waar je zelf niet bij was. Boeken over vroeger blijken niet altijd even betrouwbaar te zijn, dus ik probeer zoveel mogelijk boeken te lezen over hetzelfde onderwerp. Ik gebruik alleen boeken waarin de schrijver vermeldt waar hij zijn informatie vond. Als je weet welke boeken een auteur heeft gebruikt, kun je inschatten hoe serieus hij het onderzoek voor zijn boek of artikel heeft gedaan. Naast een literatuurlijst met goede boeken zijn ‘noten’ belangrijk. Dat zijn de hooggeplaatste getallen in een tekst waarmee een schrijver verwijst naar aanvullende informatie, onder aan de pagina, of achteraan in het boek. Noten maken het lezen soms minder prettig, maar vaak geven historici in de noten aan waar ze hun informatie hebben gevonden. Je kunt de gegevens dan nakijken als je twijfelt aan de informatie.

 

Vervolgens controleer ik belangrijke feiten zoveel mogelijk in andere bronnen. De meest betrouwbare bronnen voor een geschiedenisverhaal zijn waarschijnlijk archieven, maar niet alles wat in een oud document staat is waar. Mensen schrijven vaak positief over zichzelf en minder positief over de tegenstander. Van heel wat mensen op deze pagina’s vond ik negatieve beschrijvingen die niet (allemaal) terecht waren. Mensen schrijven niet alleen negatief over (politieke) tegenstanders, maar ook over mensen die ze niet goed kennen, bijvoorbeeld mensen uit een andere klasse. In de negentiende eeuw wordt over arbeiders en hun families vaak niet zo positief geschreven. Arbeiders zouden lui zijn, geen verantwoordelijkheidsbesef hebben, drankzuchtig en hun kinderen niet opvoeden. Je leest slechts zelden dat arbeiders toen heel hard moesten werken voor een heel laag loon, onder slechte of levensgevaarlijke werkomstandigheden.

 

Op deze pagina’s schrijf ik niet over feiten waarover geen informatie is. U zult hier dus niets vinden over een grafelijk jachtslot of over een duinmeer dat een voorganger van de Hofvijver zou zijn geweest. Over geen van beide bestaat enige informatie. Het jachtslot is een theorie die tot nu toe niet bewezen is, maar best waar kan zijn geweest. Het duinmeer heeft voor zover bekend nooit bestaan. Van veel gebeurtenissen zal de ware toedracht overigens nooit te achterhalen zijn. Uit geen enkel archiefstuk valt met zekerheid te achterhalen waar Aleid van Poelgeest is vermoord. Uit latere bronnen kun je concluderen dat dit waarschijnlijk niet de Plaats was, maar misschien wel het Plein. Een leuk verhaal over een speurtocht naar een historische waarheid vond ik op in dit artikel op www.denhaagdirect.nl

Onderwerpen

De onderwerpen op de site zijn maar een kleine greep uit de onderwerpen die ik interessant vind. Er zijn tientallen mensen, onderwerpen, straten of huizen waar ik eens over wil schrijven en ik stuit regelmatig op nieuwe boeiende onderwerpen. Een aantal mensen helpt bij het verzamelen van informatie. Vrijwel alle ansichtkaarten op de website komen bijvoorbeeld van Lud Fischer.

Werkwijze

Hoewel ik de website zo probeer te schrijven dat iedereen het verhaal kan begrijpen komen er soms woorden in voor die niet iedereen meteen zal begrijpen. Niet iedereen weet wat een 'baljuw' is of wat er met het ‘gewest Holland’ wordt bedoeld. Om het verhaal leesbaar te houden heb ik de uitleg over deze begrippen geplaatst op de pagina Woordenlijst en begrippenlijst van de Haagse geschiedenis.

 

Tram op Buitenhof  ron 1915

Het Buitenhof rond 1915

De olielantaarn op de bufferbalk was vanwege de poorten op het Binnenhof. Als de bovenleiding daar zou breken, dan was de tram door de olielantaarn toch verlicht (prentbriefkaart van Lud Fischer, uitleg over olielantaarn van René Platjouw)

Het Lange Voorhout

Het Lange Voorhout

Korte inhoud van de website

Ik ben ooit begonnen met de geschiedenis van de Nieuwe Haven. Daar bevindt zich immers mijn werk. Dat stuk werd zo lang dat stukjes over het Dierenasiel en Blonde Dolly op de laatste en derde pagina bevinden. Het Dierenasiel bevond zich in de Nieuwe Haven en Blonde Dolly woonde tegenover mijn praktijk.

Hierna wilde ik wat schrijven over de Rivierenbuurt, maar toen ik daar een tijd mee bezig was ontdekte ik dat het verstandiger was om eerst wat te lezen over de voorgeschiedenis van de buurt. Wat was er vroeger, wie woonden daar toen? Ik ben toen eerst begonnen met het ontstaan van Den Haag: de Prehistorie, de Romeinse tijd en de Germaanse tijd.

Den Haag ontstond in de tijd van de graven van Holland. Over deze periode heb ik aparte pagina's over Floris IV, Willem II en Floris V. Het ontstaan van het Binnenhof en het dorp Die Haghe zijn ook aparte pagina's geworden.

De eerste uitbreiding in de tijd van de graven van het Henegouwse huis is het volgende project waar ik nog mee bezig ben.

Met het verhaal van de Henegouwse graven ben ik ruim een jaar bezig geweest en daarom vond ik het leuk om tussendoor weer eens een andere pagina te schrijven. Er zijn onderwerpen genoeg die interessant zijn. In de Wagenstraat is een museum dat al langer mijn aandacht trok, maar in 2006 ontdekte ik dat dit museum in 2007 een droevige gebeurtenis te herdenken had. Dat leidde tot het verhaal over de Koreaan Yi Jun en enkele aansluitende verhalen over de achtergrond van het bekende thema dat Den Haag de Stad van Vrede en Recht is.

Daarna heb ik onderzoek gedaan naar andere onderwerpen. In 2006 was het tweehonderd jaar geleden dat Den Haag van Lodewijk Napoleon stadsrechten kreeg. Dat werd niet gevierd en dat bleek terecht zoals blijkt uit het verhaal over de vraag of Den Haag stad of dorp is.

De Riviervismarkt

De Riviervismarkt rond 1900.

(prentbriefkaart Lud Fischer)

Tussen de bedrijven door lees ik ook veel over mensen die in Den Haag hebben gewoond. Een enkele keer schrijf ik er dan meteen een stukje over. Het eerste was over Mozart. Toen ik uit nieuwsgierigheid naar Mozart een vakantie in Zuid-Duitsland en Oostenrijk doorbracht kwam ik ook in Straubing voor wat informatie en foto's over het leven van Albrecht van Beieren. Tenslotte kreeg ik door toeval ook een keer een boek over Aleid van Poelgeest in handen en wilde meer over die moordzaak weten. Ook nu weer bleek dat veel wat er geschreven is niet klopt met de waarheid. Een andere beroemde moord is die op de Gebroeders De Witt.

Oorspronkelijk ben ik met deze site begonnen vanwege een stadswandeling. Ik wilde meer informatie over de geschiedenis van Den Haag. Recent ben ik opnieuw informatie gaan verzamelen voor een nieuwe stadswandeling. Ik ben dus ook pagina's gaan schrijven over straten, de huizen daarin en de bewoners ervan. Het gaat in de eerste plaats natuurlijk om het Binnenhof en het Buitenhof, maar andere interessante straten zijn natuurlijk de Kneuterdijk, de Plaats en het Plein. Het Lange Voorhout en de Lange Vijverberg komen nog. Over het Rabbijn Maarsenplein en de Joodse buurt had ik al iets. Ik heb al wel iets over de Herengracht en het Rijswijkseplein. Dat plein hoort niet bij de stadswandeling.

Wagenstdraat

Wagenstraat.

(prentbriefkaart Lud Fischer)

Tenslotte heb ik stukjes over wijken die ik regelmatig aanvul: Rivierenbuurt, Binckhorst en de Stationsbuurt

, Wijnhavenkwartier.

Veel pagina's zijn nog in bewerking of nog niet helemaal af. Dat komt omdat het maar een hobby is.

 

 

 

 

Deze pagina is cookie-vrij.